SULTANDAĞI (İSHAKLI)TARİHİ 38

[Admin]

SULTANDAĞI (İSHAKLI)TARİHİ 38

KADIN GİYİM VE TAKILARI :
Kadınlarımız büyük bir şalvar ve aynı kumaştan bie entari giyerler.Başlarına kenarları oyalı yazma (Çember) örtünürler.Şalvarın üzerine fişek kemer denilen altın ve gümüşten yapılan süslü kemer takarlar.Şalvar ve entari,kadifeisimli kumaş ve ipeklilerden olurlar.
Takılar genellikle,beşibiyerde denilen Osmanlı altını,şimdilerdede Döğme denilen Ankara altını ve bileziklerdir.Kulaklara küpe ve parmaklara yüzük takılardır.
MAHALLİ YEMEKLER :
Yöremizde hamur işi olarak yapılan ekmekler halen geçerliliğini korumaktadır.Haşhaşlı veya tahinli börek,Haşhaşlı Lokul,yağlı kuş,Katmer,Mercimekli Bükme,patatesli ve içli yapılmaktadır.
Fırınlarda yapılan tahinli pide çevrede çok sevilen bir pidedir.
DÜĞÜN YEMEKLERİ : Sırası ile,Çorba,üzeri et altu pide olan Tirit,Helva,(Miyane helvası)pilav ve hoşaf'tır.
DAVET YEMEKLERİ : Çorba,Tirit,veya Etli Pilav,Börek,Yaprak Dolması,Sütlaç,Tatlı (Baklava-Kadayıf-Helva),Pilav ve Hoşaf'tır.

MAHALLİ EVLENME GELENEKLERİMİZ :
KIZ İSTEME : Evlenecek erkek tarafının kadınları,kendi gönüllerinden geçen veya oğlanın istediği bir komşu kızına istemeye giderler.İş olacak,yani kız verilecek olursa,durum erkeklere söylenir.Erkekler kız evine haber vererek bir akşam kız evine giderler.Orada kızın babasından söz isterler.Söz kesilirken kız için alınacak takılarda konuşulur.
Söz kesilince kız ve erkek tarafının yakınları kız evinde bir gün tayin edilerek toplanılır.Orada söz yüzüğü takıla-
rak bisküvi ve lokum yenilir.Kız ve damat olacak erkek gelen büyüklerin ellerinden öper,yaşıtlarının ellerini sıkarlar.Bu esnada kıza el öpmeliği bahşiş olarak eline para çevrilir.
Sonra bu nişan duyurulmak üzere,erkeklere kahvade bir sabah vakti yakınlar ve komşular çağrılıp lokum ve bisküvi ikram edilir.Şimdilerde nişan için de Balo yapılmaktadır.Düğün yapılmadan araya bayram giriyorsa,gelin kıza erkek tarafı bayram elbisesi ve kınalı koç götürür.Bu gelenek şimdilerde kalkmıştır.
DÜĞÜN : İki taraf düğün gününü tespit ederler.Yazılı çağrı yapıldığı gibi,bir veya iki kadın komşuların evlerine kadar giderek falan gün falanların kına koyması var diyerek çağrıda bulunurlar.Bu çağrı sırasında kına koymaya çağrı, kı-
na gecesine çağrı ve erteye çağrı da yapılır.
KIZ TARAFINDA KINA KOYMA GÜNÜ : Düğünlerde gelin alma günü genellikle Pazar ve Perşembe günkeridir.Buna göre gelin almadan 4-5 gün önce kına koyma günüdür.Davetliler yani kadın davetliler,kız tarafının evinde veya tespit edilen genişçe bir yerde toplanırlar.Öğleden sonra yapılan bu toplantıda,gelin kıza en iyi elbiseler giydirilir ve
topluluğun ortasına oturtulur.Kızın yaren denilen arkadaşlığı eşliğinde,mahalli TEF ve türkülerle oyunlar oynanır.Da-
vetlilerin tamamının geldiği görülünce çalgı ve eğlence kesilir.Becerikli bir bayan tarafından kına koyma işlemine başlanır.Eskiden baş'a ve ellere kına yakılırdı.Şimdilerde sadece ellerin ortasına konulmaktadır.Gelenler hediyeler verirler.Kına koymaya kalkan kadın tarafından verilen hediyeler ne ise açıklanır ve kimin tarafından verildiği bağrılarak ilan edilir.Yarenlerin ellerine de kına yakılır.Akşama kadar eğlence ve türkülerle şölen devam eder.
KIZLAR GÜNÜ : Kına konulduktan sonra,kına gecesine kadar geçecek güne kızlar günü denilir.Gelin kızın arkadaşları toplanırlar ve akrabalardan birisinin yemekli davetine gidilir..Burada da eğlenceler yapılır.Bu çağrıyı gelin kız,yanına en sevdiği arkadaşını alarak,kızları evlerinden bizzat kendisi davet eder.Buna kızlar giyinmesi de
denilir.Davet edilen yerde yemekler yenir ve eğlence için toplanılacak yere gidilir.Bu eğlence için toplanan kızların arasında nişanlılar olabileceği gibi,nişanlı olmayanlarda bulunurlar.Nişanlıların erkek nişanlıları,gizlice kızları gözet-
lerler.Ayrıca nişanlı olmayan erkeklerde kendilerine uygun kız bulmak için bu şöleni onlarda gizlice izlerler.Bu izlemeden kızların haberleri vardır.Bu davetler kına gecesi gününe kadar devam ederler.
GALET veya GALEET : Bu günün adı Galet veya Çeyiz serme günüdür.Kız evinin yapmış olduğu eşyalar ile kızın el emeği çeyizleri,kız evinin uygun göreceği bir yerde sergilenir.Bu eşyalar araçlara yüklenir ve çalgı eşliğinde davetlilerle sergi yerine getirilir.Buraya oğlan evinin yapmış olduğu eşyalarda getirilerek,yanına konulur.Komşular ve davetliler öğleye kadar bunlara bakarlar.Buna galet veya Çeyiz sergileme denilir.Burada oğlan evinden gönderilen lokum ve Bisküvi yenir.
GELİN HAMAMI : Çeyiz serme (Galet) bitip,eşyalar toplandıktan sonra,gelin kızın yarenleri ve yakın arkadaşları topluca,oğlan evinden gelen Damat ve Sağdıçla birlikte ve mahalli çalgı eşliğinde kızları Hamama götürürler.Gelin
kız ve yarenleri Hamama teslim edildikten sonra sağdıç ve damat oğlan evine geri dönerler. 2-3 saat sonra düğün çalgısı,sağdıç ve damat ve damat'ın yakınları hamama giderler,hamam ücretini öderler,gerekli bahşişler de verilir
Gelin kız ve yarenleri hamamdan çıkarılarak. mahalli düğün çalgısı eşliğinde kız evine veya düğün için tespit edilen
yere götürülürler.Aynı çalgı kız evinden,oğlan evine döner.Bu işleme gelin hamamı denilir.
ÜLÜ : Hamamdan düğün evine getirilen gelin kız ve yarenleri,Mahalli TEF eşliğinde oyun ve eğlencelerine devam ederler.Bu arada gelin kız ve yarenlerinin yakınları tarafından kendilerine,adına ÜLÜ denilen çerez veya yiyecek getirilir.Bunlar,fıdık,üzüm,şeker,bisküvi,lokum v.s. olabileceği gibi,Etli veya peynirli pide,börek,hazır pasta veya ev pastası da olabilir. Getirilen bu ÜLÜ'lerin hepsi bir araya toplanır.Müştereken gruplar halinde yenilir.Artanları ise eşit miktarda taksim edilerek,yarenler ve arkadaşlar tarafından evlere götürülür.Bu işlemin tümüne kızlar giyinmesi ve ÜLÜ denilir.
KINA GECESİ :Kızlar giyinmesi,ÜLÜ günü akşamı KINA GECESİ dir.Evlerine dağılan bu kızlar ve yarenler,akşam tekrar kız evinin uygun gördüğü bir yerde toplanırlar.Bu toplantıya diğer davetliler,komşularda iştirak ederler.Mahalli Tef ve türküler eşliğindeoyunlar oynanır.Oyuna kalkan kişilere yakınları tarafından paralar çevrilerek tef çalan kişiye bahşiş olarak verilir.(Şimdilerde Kına Gecelerinde Özel Çalgı getirenlerde vardır.)Düğün bu şekilde devam ederken,oğlan evi tarafından da bir grup mahalli düğün çalgısı eşliğinde kız evine gelirler.Çalgı grubu ile birlikte Damat ve Sağdıç'ta,oğlan evindeki kadınlarla birlikte KIZ EVİNİN Kına gecesine gelirler.Burada damat ve sağdıç'ın eline kına yakılır ve kına türküsü söylenir.Daha sonra damat ve sağdıç çalgı eşliğinde dışarıda oyun oynarlar.Oyunu müteakip,çalgı ve damat ile sağdıç oğlan evinin,erkeklerin bulunduğu düğün evine dönerler.
Bu arada kız evindeki kına gecesinde,gelen konuklar hediyelerini verirler.Hediyeler verilirken,yetenekli bir bayan tarafından kimlerin ne verdiği teker teker açıklanır.Bundan sonra maniler ve türküler söylenerek gelin kıza
kına yakma işlemine geçilir.Gelin kız topluluğun orta yerine, etrafını saran yarenler eşliğinde oturur.TEF eşliğinde
çeşitli maniler ve ağıtlarsöylenerek gelin kızın eline kına yakılır.Yarenlerden de ellerine kına yakanlar olur.Kına yak-mayı müteakip eğlence belli bir saate kadar devam eder.Bu işlemin tümüne KINA GECESİ denilir.